خطر آمبولی تا چند روز بعد از عمل است؟
آمبولی ریه زمانی رخ میدهد که یک لخته خون یکی از شریانهای ریه را مسدود کند. اگر یک لخته خون در داخل یکی از وریدهای بدن تشکیل شود و به سمت ریهها برود، آمبولی ریه میتواند پس از جراحی اتفاق بیفتد. اگر لخته ای از ورید عمقی به قلب برسد، ایستگاه بعدی ریه است، جایی که خون اکسیژن دریافت می کند و دی اکسید کربن را از بین می برد. رگهای خونی بسیار کوچک می شوند. این می تواند باعث شود که لخته در رگ قرار بگیرد و جریان خون را از طریق ریهها مسدود کند.
اگرچه اکثر افراد با درمان بهبود مییابند، اما آمبولی ریه گاهی میتواند کشنده باشد. در این مقاله، به این میپردازیم که آمبولیهای ریوی هرچند وقت یکبار پس از جراحی رخ میدهد و چه زمانی ممکن است ایجاد شود. ما همچنین علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری را موردبحث قرار میدهیم.
بهطورکلی، آمبولی ریه سومین علت رایج مرگومیر قلبی عروقی در سراسر جهان، پس از سکته مغزی و حمله قلبی است.

خطر آمبولی تا چند روز بعد از عمل است؟
پس از جراحی، خطر تشکیل لخته خون در وریدها وجود دارد. این خطر به دلیل دوره عدم فعالیت بدنی در حین و بعد از عمل است.
دورههای طولانی عدم فعالیت بدنی میتواند به این معنی باشد که خون آنطور که باید گردش نمیکند. هنگامی که خون جمع می شود، لخته میتواند تشکیل شود. این خطر بهویژه پس از جراحی بزرگ روی شکم، لگن یا پاها زیاد است. خطر آمبولی ریه در بین افراد متفاوت است که تا حدی به سایر عوامل خطر بستگی دارد.
متخصصان عموماً خطر ابتلا به آمبولی ریه را پس از جراحی در ۵ هفته اول پس از جراحی بالاترین میزان خود می دانند. برای چندین نوع جراحی نیز، خطر آمبولی ریه در مجموع به مدت ۱۲ هفته بالا بود. پس از ۱۸ هفته، محققان هیچ خطر قابل توجهی پیدا نکردند.
علائم آمبولی بعد از عمل
علائم آمبولی ریه بسته به اندازه لخته میتواند متفاوت باشد. آنها میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- تنگی نفس
- تنفس سریع و پی در پی
- درد قفسه سینه که پس از انجام فعالیت بدتر می شود یا مانند حمله قلبی است
- گرفتگی و درد در بازو، شانه، گردن یا فک
- درد، تورم، تغییر رنگ یا حساسیت در ساق یا بازو
- سرفه همراه با مخاط خونی
- سرگیجه یا سبکی سر
- پوست رنگ پریده و لطیف
- تعرق مفرط
در ابتدا آمبولی ریه میتواند تهدید کننده زندگی باشد. اگر کسی هر یک از علائم آمبولی ریه را تجربه کرد، باید فوراً با پزشک تماس بگیرد.
تشخیص آمبولی ریه
پزشکان از سه روش برای تشخیص آمبولی ریه استفاده میکنند: سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و تصویربرداری پزشکی یا آزمایش خون.
معاینه بدنی
در طول معاینه فیزیکی، پزشک به دنبال هر ناحیه متورم یا تغییر رنگی روی بازوها یا پاها می شود. آنها به قلب و ریهها گوش میدهند و فشارخون را اندازه گیری میکنند.
آزمایشات خون
پزشکان ممکن است آزمایش خون D-dimer را تجویز کنند. دی دایمر ماده ای است که هنگام حل شدن لخته در جریان خون وجود دارد. سطوح بالا میتواند نشان دهنده لخته شدن خون باشد.
تصویربرداری پزشکی
آزمایشهای تصویربرداری که ممکن است پزشک توصیه کند عبارتند از:
- توموگرافی کامپیوتری آنژیوگرافی ریه (CTPA)، که عبارت است ازروش اولیهمنبع مورد اعتمادبرای تشخیص آمبولی ریه
- اسکن تهویه/پرفیوژن ریوی (V/Q)، که از اسکن اشعه ایکس برای نشان دادن جریان هوا و خون در ریهها استفاده میکند.
- سونوگرافی برای اندازه گیری جریان خون
- نوار قلب، که فعالیت قلب را با استفاده از الکترودهایی که به قفسه سینه متصل می شوند، ثبت میکند.
- پزشکان ممکن است از MRI پاها یا ریهها برای کسانی که باردار هستند یا نمیتوانند رنگهای کنتراست را که برخی تکنیکهای تصویربرداری نیاز دارند، تحمل کنند، استفاده کنند.
درمان آمبولی بعد از عمل
هنگامی که تشخیص آمبولی ریه تأیید شد، باید بلافاصله درمان را شروع کند.درمانهای خط اول لخته موجود را حل نمیکند. در عوض، پزشکان لخته را تحتنظر دارند تا مطمئن شوند که بدن بهخودیخود آن را تجزیه میکند و داروهایی را برای جلوگیری از تشکیل لختههای جدید تجویز میکنند.افراد ممکن است نیاز به مصرف این داروها برای دورههای طولانی داشته باشند، معمولاً حداقل برای ۳ ماه دوره مصرف داروهای آمبولی است.
درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
داروهای ضدانعقاد: این داروها رایجترین درمان آمبولی ریه هستند. آنها با رقیق کردن خون از تشکیل لختههای جدید جلوگیری میکنند. بهعنوانمثال میتوان به وارفارین (کومادین)، فونداپارینکس (Arixtra)، هپارین و هپارین با وزن مولکولی کم، مانند انوکساپارین (Lovenox) اشاره کرد.
ترومبولیتیکها: اگر آمبولی ریه علائم شدیدی مانند فشارخون پایین ایجاد کند، پزشک ممکن است داروهای ترومبولیتیک را توصیه کند که میتواند لخته را حل کند. بااینحال، اگرچه این داروها میتوانند لخته را بشکنند، اما میتوانند باعث خونریزی شدید نیز شوند.
جراحی: اگر بدن لخته خون را حل نکند، پزشکان ممکن است آن را از طریق جراحی با کشیدن یک کاتتر به داخل رگ خونی برای شکستن آن خارج کنند.
سایر عوامل خطر که احتمال آمبولی بعد از عمل را افزایش میدهد:
استراحت در رختخواب پس از جراحی خطر آمبولی ریه را افزایش میدهد، اما عوامل خطر دیگری نیز وجود دارد. این شامل:
سفرهای طولانی: نشستن ساعتهای طولانی در ماشین یا هواپیما میتواند جریان خون در پاها را کند کرده و منجر به تشکیل لخته شود.
وزن بالا: اضافهوزن خطر آمبولی ریه را افزایش میدهد، بهویژه در زنانی که فشارخون بالا دارند یا سیگار میکشند.
داروهای هورمونی: قرصهای ضدبارداری و داروهای جایگزین هورمونی که دارای استروژن بالایی هستند میتوانند فاکتورهای لخته شدن خون را افزایش دهند.
بیماری قلبی: این اصطلاح به شرایط مختلفی اشاره دارد که بر قلب تأثیر میگذارد، از جمله نارسایی قلبی، فیبریلاسیون دهلیزی و حمله قلبی.
سرطان: برخی از انواع سرطان از جمله سرطان لوزالمعده، تخمدان و ریه احتمال لخته شدن خون را افزایش میدهند.
سیگارکشیدن: دود سیگار پوشش رگهای خونی را باریک کرده و به آن آسیب میرساند و احتمال لخته شدن خون را افزایش میدهد. قرارگرفتن در معرض دود سیگار نیز میتواند این تأثیر را داشته باشد.
بارداری: اگر جنین روی رگهای لگن فشار بیاورد، لختهها در دوران بارداری ایجاد میشوند، زیرا جریان خون در پاها را کند میکند.
ژنتیک: معمولاً افراد ممکن است شرایط ژنتیکی داشته باشند که بر نحوه تشکیل لخته خون تأثیر میگذارد و احتمال آمبولی ریه را بیشتر میکند.
اگرچه نادر است، اما اگر انسداد ناشی از حبابهای هوا، بافت تومور یا چربی از مغز دست یا پایشکسته ایجاد شود، آمبولی ریه نیز میتواند ایجاد شود .