روش های تشخیصی در بیماری ام اس
امروزه تشخیص از سالهای گذشته آسان تر است و نام ام اس به معنی اسکلروزهای متعدد خود به خود نشان میدهد که وجود حداقل دو ناحیه تخریب و اسکلروز در سیستم عصبی مرکزی ضروری است.
در سالهای اولیه تنها بر اساس تظاهرات بالینی تشخیص صورت میگرفت ولی جهت تشخیص قطعی دیگر شواهد نیز مورد نیازند.
انواع روش های تشخیصی از جمله ام آر آی، پتانسیل های برانگیخته و بررسی مایع مغزی نخاعی وجود دارد. هدف تعیین پراکندگی و مکان ضایعات و تعیین التهاب داخل بافت عصبی و رد کردن ضایعاتی است که میتوانند بیماری ام اس را تقلید کنند.
در بیمارانی که تشخیص بیماری ام اس مورد شک و تردید است باید به این دو سوال جواب بدهیم:
آیا با پروسه تخریب میلین روبرو هستیم؟
جواب این سوال میتواند توسط بررسی پتانسیل برانگیخته بینایی داده شود. اگر تاخیر در پتانسیل بینایی با حفظ شکل موج این پتانسیل دیده شود به نفع ضایعه دمیلینه است.
آیا علت اختلالات سیستم ایمنی در سیستم عصبی مرکزی وجود دارد؟
جهت پاسخ به این سوال، بررسی مایع مغزی نخاعی که ساخت باند الیگوکونال در سیستم عصبی مرکزی را نشان میدهد به ما کمک میکند.
درگیری نخاع در ام آر آی
نخاع به طور شایع در تصاویر رادیولوژی قابل بررسی است. اغلب کمتر از یک سگمان نخاع، مجاور یک مهره درگیر میشود. اگرچه درگیری نواحی خلف و طرفین نخاع به طور شایع دیده میشود اما ضایعات نواحی مرکزی را نیز درگیر می کند. ضایعات حاد به صورت تورم نخاع دیده میشود و به مرور زمان میتواند همراه با کوچک شدن نخاع باشد.
جذب ماده حاجب در پلاک های ام اس
عبور ماده حاجب از سد خونی مغزی به دلیل تخریب این سد در ام اس دیده می شود. روش تصویر برداری به این صورت است که مقداری ماده حاجب تزریق کرده و ۱۰ دقیقه بعد تصویر گرفته می شود.
جذب ماده حاجب در ضایعات ام اس به اشکال مختلف دیده میشود. بعضی از ضایعات ماده را به صورت یکنواخت به خود جذب میکنند. این حالت بیشتر در ضایعات بزرگتر دیده میشود. بسیاری از ضایعاتی که ماده حاجب را به خود جذب میکنند در ماده سفید مغزی، در زیر کورتکس و مجاور کورتکس دیده میشوند.
اندازه گیری کوچک شدن بافت مغزی و نخاع
یافته ی دیگر کوچک شدن بافت مغزی یا نخاع است که ممکن است در دوره زمانی کوتاه ۱۲ تا ۱۸ ماه دیده شود. این حالت میتواند در همه مراحل ام اس دیده شود و با پیشرفت بیماری افزایش یابد و سبب ناتوانی بیمار گردد. درجه کوچک شدن بافت مغزی و نخاع با درجه ناتوانی مرتبط است.
سایر روش ها
جهت تشخیص بیماری ام اس روش های جدید تصویر برداری به متخصصین کمک میکند.
یکی از این روشها اسپکتروسکوپی است که متابولیتها را بررسی می کند.
روش دیگر magnetization transfer است که جهت شناخت پیشرفت بیماری در مراحل اولیه کمک کننده است.
روش دیگر فانکشنال ام ار ای است که تغییرات جریان خون مغز را نشان میدهد.
روش دیگر SPECT است که کاهش جریان خون مغز و اختلال شناختی را نشان میدهد و جهت بررسی پیشرفت بیماری و پیگیری درمان بکار میرود و در تشخیص بیماری نقشی ندارد.
تیم تخصصی مجتمع افق
